Podstawowe wyznaczniki jakości mlecza brzany (Barbus barbus) pozyskanego w sezonie rozrodczym po stymulacji hormonalnej za pomocą Ovopelu, Ovaprimu oraz hCG
Beata Irena Cejko1, Dariusz Kucharczyk2, KatarzynaTargońska2, Jan Glogowski1,2
1Zakład Biologii Gamet i Zarodka, Instytut Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN w Olsztynie
2Wydział Ochrony Środowiska i Rybactwa, UWM w Olsztynie
Brzana (Barbus barbus) jest przedstawicielem karpiowatych ryb reofilnych naszej rodzimej ichtiofauny. Jej walory ekologiczne (typowy bentofag) oraz waleczność sprawiają, że jest cennym gatunkiem ichtiofauny wód płynących oraz atrakcyjnym obiektem wędkarskim (Boroń 2000). Zmniejszający się obszar występowania karpiowatych ryb reofilnych, w tym również brzany powoduje, że produkcja materiału obsadowego w oparciu o kontrolowany rozród, może być skuteczną metodą wspomagania dzikich populacji poprzez zarybienia wyhodowanym materiałem. Działania takie nabierają coraz większego znaczenia, ponieważ biotechnologia rozrodu ryb rzecznych rozwija się coraz szybciej, powodując tym samym wzrost produkcji w akwakulturze (Turkowski i in. 2008).
W literaturze niewiele informacji znaleźć można na temat kontrolowanego rozrodu brzany (Wolnicki i Myszkowski 1998, Kamiński i in. 2009). W odniesieniu do samców, ukazało się dotychczas również tylko kilka prac, w tym dotycząca kriokonserwacji mlecza ryb tego gatunku (Lahnsteiner i in. 2000) oraz zmian jego jakości w zależności od okresu w sezonie tarłowym (Alavi i in. 2008, Cejko i in. 2008). W związku z tym, że brak jest szczegółowych danych na temat wpływu różnych środków hormonalnych stymulujących spermację brzany, celem badań było porównanie skuteczności działania dwóch preparatów syntetycznych, tj. Ovopelu [(D-Ala6 Pro9NEt-mGnRH)+metoklopramid] i Ovaprimu [(D-Arg6 Pro9-NEt)-sGnRH+domperidon] oraz naturalnej hCG na podstawowe wyznaczniki jakości mlecza pozyskanego w sezonie rozrodczym.