Sezon 2010 roku za nami – prognoza produkcji stawowej
Andrzej Lirski
Zakład Rybactwa Stawowego w Żabieńcu, Instytut Rybactwa Śródlądowego w Olsztynie
Kończący się sezon na długo zachowa się w pamięci właścicieli i użytkowników stawów karpiowych, głównie z powodu specyficznych warunków klimatycznych: wyjątkowo wysokich temperatur wody w lipcu i obfitych opadów deszczu występujących od wiosny do jesieni. Wymienione czynniki klimatyczne w wielu gospodarstwach pozytywnie wpłynęły na efekty chowu ryb, gdyż przy wysokich temperaturach wody kontynuowanie intensywnego żywienia ryb było możliwe jedynie dzięki wystarczającym zasobom wody dyspozycyjnej. Niestety, efektem opadów były również powodzie, które spowodowały zarówno bezpośrednie straty materialne w kilkunastu gospodarstwach stawowych (przerwanie grobli, uszkodzenia jazów i urządzeń piętrzących), jak również były przyczyną perturbacji produkcyjnych (nieplanowane napełnienie wodą przygotowanych już przesadek I, napływ do stawów zanieczyszczonych wód powodziowych).
Przedstawienie w niniejszym artykule prognoz produkcji jesiennej karpia i ryb dodatkowych możliwe jest dzięki badaniom ankietowym prowadzonym w Zakładzie Rybactwa Stawowego w Żabieńcu.
Prezentowane wyniki opracowano na podstawie 86 wypełnionych ankiet, obejmujących 24077 ha powierzchni ewidencyjnej stawów, stanowiącej około 46,6% teoretycznej ogroblowanej powierzchni w Polsce. Respondentom rozdano w trakcie spotkań branżowych oraz wysłano łącznie 220 ankiet, co oznacza, że liczba zwrotów wyniosła 39%. Obserwuje się rosnącą niechęć części hodowców do wypełniania ankiet, co można tłumaczyć zarówno wzrastającą liczbą obligatoryjnych sprawozdań, które wypełniają hodowcy, jak i frustracją z powodu utrudnionego dostępu do rekompensat wodnośrodowiskowych. Uzyskane wyniki, jak co roku, ekstrapolowano na całą teoretyczną powierzchnię stawową w kraju. Po raz pierwszy w artykule podano temperatury wody stawu w Żabieńcu. Pomiaru na głębokości 1,0 m dokonywano przy użyciu elektronicznego rejestratora temperatury typ DS 1921G o rozdzielności temperatury +/- 0,5°C.
W badaniach reprezentowane były gospodarstwa stawowe o zróżnicowanej powierzchni, wśród których najliczniejsze były gospodarstwa duże (rys. 1). Przeważały gospodarstwa należące do osób fizycznych (rys. 2). Dominację tej formy własności stawów karpiowych w Polsce potwierdzają wyniki badań ekonomicznych prowadzonych za pomocą kwestionariusza RRW-22 (Lirski i Myszkowski 2010b). W tych badaniach w 2009 roku wśród 733 gospodarstw 82,7% należało do osób fizycznych, 15,9% zarządzane było przez osoby prawne, natomiast „inna forma” to 3,6%. [...]