Prognoza produkcji karpia w 2011 roku
Andrzej Lirski
Zakład Rybactwa Stawowego w Żabieńcu, Instytut Rybactwa Śródlądowego w Olsztynie
Pomimo trwającego od początku XXI wieku spadkowego trendu produkcji karpia, gatunek ten nadal dominuje w polskiej akwakulturze. W 2010 roku produkcja karpia konsumpcyjnego wyniosła 15400 ton, pstrąga (łącznie tęczowego, źródlanego i palii) 12940 ton, pozostałych gatunków pochodzących z chowu w obiegach recyrkulacyjnych (łącznie suma afrykańskiego, jesiotra, barramundi i innych) około 1820 ton, natomiast ryb z chowu stawowego około 900 ton (łącznie tołpygi białej i pstrej, amura białego, karasia, szczupaka, lina, suma europejskiego, jazia, sandacza i innych) (Lirski 2011). Głównymi przyczynami przedłużającego się regresu produkcji karpia są ubytki materiału obsadowego spowodowane chorobami ryb i presją zwierząt rybożernych. Pomimo zmian preferencji konsumenckich karp nadal jest najpopularniejszym gatunkiem w rynkowym segmencie ryb świeżych w Polce (SRRR 2011).
Oficjalne rezultaty produkcji akwakultury (w tym karpia) w Polsce w 2011 r. będą znane po opracowaniu wyników badań ekonomicznych z zakresu rybactwa śródlądowego przewidzianych w Programie Badań Statystycznych Statystyki Publicznej 2012. Ponieważ publikacja wyników uzyskanych z kwestionariuszy RRW-22 nastąpi dopiero na początku października 2012 r., przedstawiane w artykule prognozy są jedynym źródłem wiedzy na temat spodziewanej wielkości produkcji karpia przedstawianej jeszcze w bieżącym roku.
Prezentowane prognozy produkcyjne opracowano na podstawie informacji zawartych w ankietach wypełnionych przez respondentów. Wiosną 2011 r., po wiosennych zarybieniach stawów wysłano drogą pocztową i za pośrednictwem internetu 230 ankiet do właścicieli/prezesów/zarządzających gospodarstwami karpiowymi. Otrzymano 41 wypełnionych ankiet (niespełna 18% zwrotów) reprezentujących 21665,47 ha (około 41,9% teoretycznej ewidencyjnej powierzchni stawów w Polsce). W kilkunastoletniej już historii badań produkcji stawowej była to wprawdzie najniższa liczba ankiet, na podstawie których wykonano prognozy produkcji karpia, jednak informacje uzyskano z większości dużych gospodarstw stawowych. Dotychczas wykonywane analizy statystyczne wykazały, że wiarygodność prognoz jest uzależniona głównie od danych uzyskanych z wielkopowierzchniowych gospodarstw karpiowych, dlatego też prezentowane w artykule dane statystyczne należy uznać za prawidłowo oddające krajowe wyniki produkcyjne w 2011 roku.
Pomiarów temperatury dokonywano w stawie o powierzchni 10 ha, na głębokości 1,0 m przy użyciu elektronicznego rejestratora temperatury typ DS 1921G o rozdzielności temperatury 0,5°C.