Żywienie młodocianego sandacza paszami z dodatkiem ziół (Astragalus radix i Lonicera japonica). I. Wpływ na wzrost ryb oraz histologię wątroby i jelita
Zdzisław Zakęś1, Krystyna Demska-Zakęś2, Galina Jeney3
1Zakład Akwakultury, Instytut Rybactwa Śródlądowego w Olsztynie
2Katedra Ichtiologii, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
3Instytut Rybactwa, Akwakultury i Nawadniania, Szarvas, Węgry
Intensyfikacja metod produkcji organizmów wodnych wymusza na hodowcach stosowanie m.in. odpowiedniej profilaktyki i/lub terapii chorób. Obecnie w tym celu najpowszechniej stosowane są środki syntetyczne, w tym antybiotyki (Harper 2002). Z uwagi na uboczne skutki używania antybiotyków coraz większą uwagę zwraca się na stosowanie szczepionek i tzw. substancji immunostymulujących (Jeney i in. 2009, Citarasu 2010). Zaletą immunostymulatorów jest to, że mogą one być podawane bezpośrednio w paszy, jako tzw. granulaty interwencyjne. Należą do nich substancje syntetyczne i naturalne, takie jak np.: â-glukany, chitosan, levamisol, witaminy, jak również różne produkty pochodzenia roślinnego i zwierzęcego (Dügenci i in. 2003, Siwicki i in. 2005). Wykazano np., że skutecznymi immunostymulatorami mogą być między innymi zioła lecznicze używane w tradycyjnej medycynie ludzkiej. Przykładami takich ziół mogą być: Astragalus radix, Massa medicata fermentata, Artemisia capillaries, Cnidium officinale. Ich skuteczność immunostymulacyjna została potwierdzona w hodowli organizmów wodnych, takich jak krewetki i ryby (np. Dügenci i in. 2003, Yin i in. 2006, Jeney i in. 2009, Citarasu 2010). W niektórych badaniach stwierdzono również, że suplementowanie pasz ziołami wpływa korzystnie nie tylko na stan zdrowotny i odporność ryb, ale również na ich kondycję i tempo wzrostu (np. Citarasu 2010).
Celem prezentowanych badań było określenie wpływu żywienia młodocianego sandacza (Sander lucioperca) paszą sztuczną suplementowaną ziołami leczniczymi (Astragalus radix i/lub Lonicera japonica) na wzrost, wskaźniki cytologiczne i histologię wątroby oraz jelita środkowego. W badaniach wykorzystano preparaty ziołowe o właściwościach immunostymulujących, antybakteryjnych i antywirusowych, używane od dwóch tysiącleci w medycynie chińskiej.