Ocena metod ewidencji amatorskiego połowu ryb w obwodach rybackich
Arkadiusz Wołos
Zakład Bioekonomiki Rybactwa, Instytut Rybactwa Śródlądowego w Olsztynie
Dokumentacja danych o połowach wędkarskich w obwodach rybackich jest prawnie umocowana w Rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 19 lutego 2013 r. w sprawie sposobu prowadzenia dokumentacji gospodarki rybackiej (Dz. U. 2013, poz. 326) – zwanym dalej Rozporządzeniem. Najistotniejsze regulacje dotyczące sposobu ewidencjonowania amatorskich połowów ryb w księdze gospodarczej precyzuje Załącznik nr 3 Wzór księgi gospodarczej w następujący sposób:
Objaśnienia do księgi gospodarczej
10. W pozycji „IVa. Amatorskie połowy razem” – podaje się wyrażoną w kilogramach ilość wszystkich ryb złowionych w danym roku kalendarzowym przez osoby uprawiające amatorski połów ryb.
11. W pozycji „IVb. Liczba osób – podaje się liczbę osób, od których uprawniony do rybactwa zebrał albo otrzymał informacje o wynikach amatorskiego połowu ryb w danym roku kalendarzowym.
12. W pozycji „IVc. Rodzaj danych” – podaje się, przez zakreślenie właściwego symbolu, rodzaj danych o ilości ryb złowionych przez osoby uprawiające amatorski połów ryb, gdzie:
1) S – oznacza dane szacunkowe określone przez uprawnionego do rybactwa;
2) A/R – oznacza dane uzyskane z ankiet albo rejestrów amatorskiego połowu ryb wypełnionych przez osoby uprawiające amatorski połów ryb;
3) K – oznacza dane uzyskane na podstawie kontroli wyników połowu u osób uprawiających amatorski połów ryb, dokonanej przez uprawnionego do rybactwa.
Niniejsze opracowanie powstało w oparciu o analizę danych o amatorskich połowach ryb w wybranych obwodach rybackich użytkowanych przez uprawnionych do rybactwa, zebranych za pomocą różnych metod badawczych, w tym głównie metodą obowiązkowej rejestracji połowów wędkarskich w wytypowanych okręgach Polskiego Związku Wędkarskiego. Zgodnie z Rozporządzeniem użytkownicy rybaccy są zobligowani do wypełnienia rubryk w księdze gospodarczej, podając jedynie informacje o liczbie osób uprawiających amatorski połów ryb oraz o wielkości odłowów poszczególnych gatunków. W przypadku zastosowania metody rejestracji i ankietyzacji spektrum zbieranych danych jest szersze niż wymagania Rozporządzenia, stąd przy omawianiu ww. metod posłużono się także innymi parametrami, jak np. liczba dni wędkowania, średni dzienny odłów na 1 wędkarza, czy średnia masa osobnicza wybranych gatunków ryb.
Dodatkowo, posługując się metodą ankietyzacji wędkarzy łowiących ryby w jeziorach w wybranych gospodarstwach jeziorowych oraz posługując się metodą ekstrapolacji, określono wielkość odłowów wędkarskich z całkowitej powierzchni jezior użytkowanych rybacko w Polsce.