Ekologiczna hodowla ryb w Polsce i na świecie
Ewa Łuszczek-Trojnar
Katedra Ichtiobiologii i Rybactwa, Uniwersytet Rolniczy w Krakowie
Mięso rybie jest powszechnie postrzegane jako źródło cennego białka, witamin, zwłaszcza A i D, oraz kwasów nienasyconych z grupy omega-3. Promocja zdrowego odżywiania kładzie nacisk na częstsze spożywanie posiłków przygotowanych z ryb. Jest to prawdopodobnie jedną z przyczyn globalnego zwiększania się popytu na ryby zarówno słodkowodne, jak i morskie. Roczna wielkość światowej produkcji ryb sięga niemal 154 milionów ton. Około 90 mln ton stanowią połowy morskie i śródlądowe, z czego ponad 23 mln ton ryb nie jest przeznaczane do bezpośredniej konsumpcji przez ludzi, lecz między innymi jako surowiec do produkcji mączki rybnej, będącej składnikiem całego wachlarza różnorodnych pasz stosowanych w żywieniu zwierząt (FAO 2012). W związku z rozwojem przemysłowych hodowli drobiu, trzody chlewnej i innych zwierząt rośnie popyt na mączkę rybną, co niestety sprzyja zwiększeniu połowów morskich do stopnia zagrażającego utrzymaniu stanu pogłowia ryb na poziomie zabezpieczającym ciągłość trwania poszczególnych gatunków. Gwałtownie rośnie zagrożenie przełowienia i od pewnego czasu organizacje ekologiczne wywierają naciski na rządy państw, aby zaprzestały rabunkowych połowów. Oznaczane są akweny zagrożone przełowieniem, które jak podaje FAO stanowią już ponad 87% światowych łowisk, oraz takie, gdzie połowy prowadzone na obecnym poziomie nie stanowią zagrożenia dla bioróżnorodności. Produkty pochodzące z takich łowisk są certyfikowane i oznaczane znakiem MSC, co pozwala konsumentowi mieć pewność, że wybierając produkt morski opatrzony takim logo, nie przyczynia się do nadmiernej degradacji środowiska morskiego (www.msc.org). Rybołówstwo słodkowodne i w mniejszym stopniu także morskie są stopniowo zastępowane przez rozwijającą się dynamicznie akwakulturę. Każdego roku udział ryb pochodzących z hodowli zwiększa się w stosunku do ryb pochodzących z połowów. W latach 2006-2011 wzrósł z 34% do nieco ponad 41% (FAO 2012).