Degradacja i zaśmiecenie linii brzegowej ekosystemów wodnych w kontekście aktywności rekreacyjno-wędkarskiej
Tomasz K. Czarkowski1, Andrzej Kapusta2, Elżbieta Bogacka-Kapusta3,
Krzysztof Kupren4, Krzysztof Kozłowski5
1Olsztyn, ul. Laszki
2Zakład Hydrobiologii, Instytut Rybactwa Śródlądowego w Olsztynie
3Zakład Ichtiologii, Instytut Rybactwa Śródlądowego w Olsztynie
4Katedra Turystyki, Rekreacji i Ekologii, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
5Katedra Biologii i Hodowli Ryb, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tereny położone na obszarze pojezierzy są miejscem szczególnym, nie tylko ze względu na unikalne warunki przyrodnicze, ale również dlatego, że są one jednym z ulubionych miejsc wypoczynku i rekreacji setek tysięcy ludzi. Wpływ na taki stan rzeczy mają w szczególności wody powierzchniowe, w niektórych województwach pojeziernych stanowiące znaczną część powierzchni. Jeziora i cieki je łączące, obok lasów, stanowią jedną z największych atrakcji turystycznych obszarów wiejskich położonych w północno-wschodniej części naszego kraju (Czarkowski 2015). Samorządy od dłuższego czasu starają się wykorzystać ten fakt i podejmują różne działania, aby na stosunkowo biedne tereny Polski północno-wschodniej przyciągnąć jak największą liczbę turystów i inwestorów. Niestety, wraz ze wzrostem antropogenicznej presji, związanej w dużej mierze z aktywnością rekreacyjno-turystyczną, ekosystemy wodne, a w szczególności strefa litoralna i linia brzegowa mogą być bezpośrednio narażone na degradację. Brak bezpiecznego kompromisu pomiędzy rozwojem turystyki i rekreacji a bezpieczeństwem środowiskowym, kłóci się chociażby z klasyczną już koncepcją zrównoważonego rozwoju. Rozwojowi turystyki i rekreacji związanej z wodą w północno-wschodniej Polsce nie towarzyszą analizy obciążenia środowiska, co wraz z niekontrolowaną promocją regionu oraz nieodpowiednim zarządzaniem gospodarką rybacko-wędkarską może przynieść negatywny efekt w postaci spadku bioróżnorodności (Mamcarz i Skrzypczak 2011). Obecnie jednym z najbardziej widocznych i niestety jednym z najbardziej bagatelizowanych problemów związanych z aktywnością rekreacyjną nad wodą jest degradacja oraz postępujące zaśmiecenie strefy brzegowej jezior i rzek.