Polska akwakultura w 2015 roku na podstawie analizy kwestionariuszy RRW-22. Część 1
Andrzej Lirski, Leszek Myszkowski
Zakład Rybactwa Stawowego w Żabieńcu, Instytut Rybactwa Śródlądowego w Olsztynie
Wszystkie kraje członkowskie UE są zobowiązane do przedkładania Komisji Europejskiej statystyk, dotyczących wszelkiej działalności w dziedzinie akwakultury prowadzonej na ich terytoriach zarówno w wodach słodkich, jak i słonych (rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE). Zgodnie z definicją unijną, akwakultura oznacza hodowlę lub chów organizmów wodnych za pomocą technik opracowanych w celu zwiększenia produkcji powyżej naturalnej wydajności środowiska, w sytuacji gdy organizmy te pozostają własnością osoby fizycznej lub prawnej w ciągu całego okresu hodowli i chowu, do odłowu włącznie. Opracowane zestawienia statystyczne należy przekazywać do Komisji Europejskiej corocznie, z wyjątkiem informacji o strukturze (metodach produkcji), które wykonuje się co trzy lata.
W Polsce, jak dotychczas produkcja w akwakulturze prowadzona jest wyłącznie z wykorzystaniem wód słodkich i koncentruje się na chowie i hodowli około czterdziestu gatunków ryb oraz jednego gatunku skorupiaków.
W krajowej akwakulturze prowadzone są trzy główne rodzaje działalności specjalizującej się w produkcji ryb przeznaczonych do konsumpcji:
1) stawowy chów i hodowla karpi oraz towarzysząca jej produkcja gatunków dodatkowych (chów niskointensywny);
2) chów i hodowla ryb łososiowatych, głównie pstrągów tęczowych – w stawach ziemnych i betonowych, basenach i torach wodnych, przegrodach i sadzach (chów intensywny);
3) chów i hodowla ryb (zazwyczaj ciepłolubnych, lecz także zimnolubnych) w systemach recyrkulacyjnych z zastosowaniem filtracji i oczyszczania wody, głównie sumów afrykańskich, tilapii, jesiotrów, łososia atlantyckiego i pstrąga tęczowego (chów wysokointensywny).
Ponadto w Polsce od kilku lat dynamicznie rozwija się, podobnie jak w kilku innych krajach unijnych, nowy segment akwakultury w postaci pozyskiwania ikry przeznaczonej do spożycia. Ikrę pobiera się głównie od jesiotrów, troci oraz pstrągów.
Oprócz produkcji organizmów wodnych przeznaczonych do konsumpcji, ważną, coraz bardziej istotną częścią krajowej akwakultury jest produkcja materiału obsadowego i zarybieniowego wielu gatunków ryb, w tym cennych przyrodniczo. Rosnący popyt i rozwój nowych technologii stymulują budowę obiektów wylęgarniczych (inkubujących ikrę ryb i produkujących wylęg ryb) oraz wylęgarniczo-podchowowych, które dodatkowo prowadzą dalszy podchów pozyskanego wylęgu do starszych form materiału zarybieniowego i obsadowego.
Zapotrzebowanie na ten materiał będzie w najbliższych latach dynamicznie wzrastało z wielu powodów, między innymi związanych z obowiązkiem zarybiania obwodów rybackich zgodnie z przyjętymi operatami rybackimi, koniecznością zarybiania polskich obszarów morskich oraz możliwością uzyskania środków finansowych za produkcję cennych gospodarczo rodzimych gatunków ryb w ramach programów wodnośrodowiskowych.