Porównanie skuteczności pneumatycznej i mechanicznej metody sztucznego rozrodu troci wędrownej (Salmo trutta m. trutta L.)
Adam Tański1, Rafał Pender2, Marcin Klupś2, Łukasz Potkański2, Malwin Tokarek1
1Wydział Nauk o Żywności i Rybactwa, Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie
2Okręg Polskiego Związku Wędkarskiego w Szczecinie
Oprócz sztucznego rozrodu coraz bardziej popularne stają się zabiegi mające na celu wspomaganie naturalnego rozrodu poprzez urządzanie miejsc tarliskowych, budowę przepławek ułatwiających migrację w górę rzeki czy aktywną ochronę tarlaków (Dębowski i in. 2008, Tański i in. 2017, 2018). Nasilające się w okresie tarła kłusownictwo oraz mocno rozwijająca się w naszym kraju presja wędkarska również są barierą dla migrujących ryb. Jednak najbardziej z wymienionych zagrożeń, utrudniającym rybom dostęp do miejsc tarliskowych, jest zabudowa rzek. To główny czynnik ograniczający populację ryb wędrownych w Polsce (Wiśniewolski i in. 2004). Dlatego też coraz częściej w zlewniach rzek nadających się do rozrodu ryb łososiowatych prowadzone są projekty, mające na celu przywracanie pierwotnych meandrów, budowę bystrzy i liczenie migrujących ryb w celu prowadzenia właściwej gospodarki zarybieniowej. W wielu zlewniach rzek działania te są prowadzone równolegle z tarłem w warunkach kontrolowanych, a udoskonalane techniki rozrodu ryb w warunkach sztucznych pozwalają na prowadzenie stałych zarybień osiągając niski stopień strat. Jak podają Kucharczyk i in. (2008), podstawą do działań restytucyjnych jest szczegółowe opracowanie biotechniki rozrodu oraz posiadanie odpowiednich warunków technicznych, po to aby zwiększyć możliwość produkcji przy jednoczesnym zmniejszeniu nakładów. Aby utrzymać gospodarkę rybami łososiowatymi na obecnym poziomie i zachować jej bioróżnorodność, konieczne jest odpowiedzialne prowadzenie odłowów tarlaków, pobieranie od nich ikry i uzyskiwanie materiału dobrej jakości, który będzie wracał do tych samych zlewni, z których pozyskiwano tarlaki (Bartel 2012). To właśnie sztuczny rozród ryb jest jedną z dynamiczniej rozwijających się dziedzin akwakultury.
Powszechną techniką stosowaną do pozyskiwania jaj jest ucisk powłok brzusznych. Aby wspomagać te cenne gatunki ryb opracowuje się i udoskonala już istniejące sposoby przeprowadzania tarła. Jednym z takich sposobów jest pneumatyczna metoda pozyskiwania ikry. Ta innowacyjna metoda staje się alternatywą dla klasycznego pobierania ikry niektórych gatunków ryb, między innymi łososiowatych, co pozwala na przyżyciową formę tarła.