Gospodarka rybacka w śródlądowych wodach płynących w 2020 roku. Część 1. Uprawnieni do rybactwa, obwody rybackie, połowy gospodarcze, zatrudnienie i połowy amatorskie
Hanna Draszkiewicz-Mioduszewska, Arkadiusz Wołos
Zakład Bioekonomiki Rybactwa, Instytut Rybactwa Śródlądowego im. Stanisława Sakowicza
W 2021 roku Zakład Bioekonomiki Rybactwa prowadził po raz szesnasty badania statystyczne z zakresu rybactwa w wodach obwodów rybackich w ramach Programu Badań Statystycznych Statystyki Publicznej, realizowanego na podstawie art. 31 ustawy z dnia 29 czerwca 1995 r. o statystyce publicznej (Dz. U. z 1995 r. nr 88 poz. 439, z późn. zm.). W niniejszej, pierwszej części opracowania przedstawiono wyniki analiz dotyczących uprawnionych do rybactwa, użytkowanych przez nich obwodów rybackich, odłowów gospodarczych, zatrudnienia oraz odłowów amatorskich.
Badania opierały się na zbiorze podmiotów prowadzących gospodarkę rybacką na publicznych śródlądowych powierzchniowych wodach płynących, przy użyciu kwestionariusza RRW-23.
Kwestionariusz RRW-23 „Zestawienie dotyczące gospodarki rybackiej prowadzonej w publicznych śródlądowych wodach powierzchniowych płynących” obejmował następujące dane:
1. Formy prawne badanych uprawnionych do rybactwa
2. Informacje o obwodach rybackich, którymi władają uprawnieni do rybactwa i wykorzystywanych do celów rybackich przez uprawnionych do rybactwa w poszczególnych województwach
3. Połowy ryb i raków narzędziami i urządzeniami rybackimi w obwodach rybackich
4. Materiał zarybieniowy wprowadzony do wód obwodów rybackich
5. Zatrudnienie
6. Połowy wędkarskie ryb w obwodach rybackich.
Kwestionariusze sprawozdawcze RRW-23 zostały nadesłane bezpośrednio do Instytutu Rybactwa Śródlądowego, przez uprawnionych do rybactwa w obwodach rybackich. Wszystkie dane zawarte w kwestionariuszach zostały poddane drobiazgowej weryfikacji. Wynika to z faktu, że zdarzały się błędy w podsumowaniach połowów i ich wartości finansowej, a w przypadku danych o zarybieniach były one często podawane niekompletne, co wymagało odpowiednich przeliczeń niektórych form materiału zarybieniowego ze sztuk na kilogramy bądź z kilogramów na sztuki, tak aby wpisywane do bazy dane były zgodne z nomenklaturą stosowaną w rybactwie i wymogami kwestionariusza. Następnie wszystkie dane zostały wpisane do specjalnie opracowanych komputerowych baz danych.
Ogółem otrzymano 385 prawidłowo wypełnionych kwestionariuszy od podmiotów gospodarczych użytkujących łącznie 393657,6579 ha publicznych śródlądowych wód powierzchniowych płynących. Oznacza to nieznacznie niższą (o 3), niż w roku poprzednim liczbę kwestionariuszy oraz niższą – ściśle o 683,3800 ha powierzchnię publicznych śródlądowych wód powierzchniowych płynących w porównaniu z poprzednim rokiem badań. Przyjmując, zgodnie z danymi Instytutu Rybactwa Śródlądowego, że powierzchnia wód, która jest użytkowana rybacko wynosi w przybliżeniu 480000 ha, zebrana i poddana analizie próba śródlądowych wód płynących, obejmuje 82,01% całkowitego ich areału, co oznacza obniżony o 0,14 punktu procentowego poziom tego wskaźnika w stosunku do roku poprzedniego. Oznacza to także, że w pełni uprawomocnione jest porównywanie uzyskanych w tych latach wyników badań. Fakt, że nie ze wszystkich obwodów rybackich w Polsce otrzymano stosowne dane gospodarcze wynika z tego, że na użytkowanie rybackie części obwodów rybackich RZGW nie rozpisały jeszcze konkursów, a z częścią użytkowników rozwiązano umowy w wyniku naruszenia przez nich warunków umowy (brak odpowiedniej dokumentacji, prowadzenie nieracjonalnej gospodarki rybackiej itd.). Skłania to do wysunięcia wniosku, że badana za rok 2020 próba użytkowników była wysoce reprezentatywna dla całości rybactwa w publicznych śródlądowych wodach powierzchniowych płynących.