Wpływ zmian klimatycznych i gospodarki zarybieniowej na efektywność gospodarki rybackiej na podstawie informacji uzyskanych od rybackich użytkowników wód. Część 3
Marek Trella
Zakład Bioekonomiki Rybactwa, Instytut Rybactwa Śródlądowego im. Stanisława Sakowicza
Niniejszy artykuł powstał na podstawie rozprawy doktorskiej Marka Trelli pt. „Wpływ zmian klimatycznych i gospodarki zarybieniowej na efektywność gospodarki rybackiej na podstawie informacji uzyskanych od rybackich użytkowników wód”, dokumentującej wyniki badań opracowanych i omówionych w ramach siedmiu oryginalnych, spójnych tematycznie prac naukowych, opublikowanych w czasopiśmie naukowym Fisheries & Aquatic Life oraz jako rozdziały w recenzowanych monografiach naukowych.
Analizy dotyczące problematyki odłowu tarlaków przeprowadzono w oparciu o zebrane szczegółowe ankiety, które wysłano do użytkowników rybackich, którzy prowadzą gospodarkę rybacką i wędkarską w jeziorach. Ogółem zebrano i poddano analizie kwestionariusze uzyskane od 76 podmiotów (w tym 12 okręgów PZW), które dotyczyły w sumie 1921 jezior o łącznej powierzchni 174078 ha, co stanowi ponad 64% całkowitego areału jezior użytkowanych rybacko w Polsce (tab. 1), szacowanej na 270 tys. ha (Wołos i in. 2015a).
Użytkownicy, do których wysłano ankiety dotyczące problematyki tarlaków, to ci, którzy prowadzoną od lat gospodarkę rybacką na jeziorach, to w większości gospodarstwa rybackie, które prowadzą działalność na 64,3% powierzchni badanych wód, następnie okręgi PZW (31,0%), natomiast firmy prywatne i instytucje oraz parki narodowe gospodarowały łącznie na niecałych 5% powierzchni (tab. 1).
Na podstawie odpowiedzi uzyskanych w ankietach zdefiniowano i poddano analizie następujące kwestie dotyczące uwarunkowań odłowu tarlaków w podmiotach rybackich i wędkarskich uprawnionych do rybackiego i wędkarskiego użytkowania jezior:
W przypadku oceny negatywnych i pozytywnych skutków wprowadzenia zakazu odłowów tarlaków oraz potencjalnych rekompensat dla podmiotów możliwe było zaznaczenie kilku zaproponowanych odpowiedzi.
Na podstawie uzyskanych danych z ankiet przeanalizowano charakter badanych wód, na których prowadzona jest gospodarka rybacka przez podmioty rybackie, dzieląc ją na wody użytkowane rybacko i użytkowane wędkarsko. Ukazano, jaki jest zakres powierzchniowy tego typu wód oraz udział procentowy.
Ponownie w pytaniach, w których można było określić skalę oceny danej regulacji (tzw. skala Linkerta), wyrażona ona była w przedziale rang od 0 do 5, gdzie 0 to ocena bardzo zła, 5 – bardzo dobra.