Wpływ zmian klimatycznych i gospodarki zarybieniowej na efektywność gospodarki rybackiej na podstawie informacji uzyskanych od rybackich użytkowników wód. Część 4
Marek Trella
Zakład Bioekonomiki Rybactwa, Instytut Rybactwa Śródlądowego im. Stanisława Sakowicza
– Państwowy Instytut Badawczy
Niniejszy artykuł powstał na podstawie rozprawy doktorskiej Marka Trelli pt. „Wpływ zmian klimatycznych i gospodarki zarybieniowej na efektywność gospodarki rybackiej na podstawie informacji uzyskanych od rybackich użytkowników wód”, dokumentującej wyniki badań opracowanych i omówionych w ramach siedmiu oryginalnych, spójnych tematycznie prac naukowych, opublikowanych w czasopiśmie naukowym Fisheries & Aquatic Life oraz jako rozdziały w recenzowanych monografiach naukowych.
Informacje na temat wybranych, podstawowych parametrów charakteryzujących analizowane podmioty gospodarcze oraz wielkości i wartości odłowów szczupaka handlowego i jego tarlaków, a także ilości, rodzaju materiału zarybieniowego i jego wartości, liczby podmiotów zarybiających szczupakiem, wielkości zarybianej nim powierzchni, całkowitej wartości zarybień wszystkimi gatunkami ryb oraz wielkości i wartości złowionych tarlaków wszystkich gatunków ryb zostały zebrane za pomocą kwestionariuszy statystycznych RRW-23 od podmiotów uprawnionych do rybactwa w wodach obwodów rybackich ustanowionych na publicznych śródlądowych wodach powierzchniowych płynących (jeziora, cieki, zbiorniki zaporowe). Kwestionariusze RRW-23 były przesyłane przez użytkowników wód (uprawnionych do rybactwa) do Instytutu Rybactwa Śródlądowego, a następnie weryfikowane i analizowane przez IRS w ramach badań przewidzianych w Programie Badań Statystycznych Statystyki Publicznej. Badania te rokrocznie są prowadzone przez IRS na potrzeby Głównego Urzędu Statystycznego (GUS), statystyk międzynarodowych (FAO, EUROSTAT, FISHSTAT), a także wykorzystywane – w razie potrzeby – przez urzędy i instytucje sprawujące nadzór nad śródlądową gospodarką rybacką. Analizowano wielkości i wartości rzeczywiste, jak i wskaźniki względne, w odniesieniu do analizowanej powierzchni (kg ha-1, zł ha-1). Dla ukazania trendów zmian w latach 2005-2019 oraz 2011-2019() użyto funkcji liniowej.
Liczba badanych podmiotów w latach 2005-2019 była relatywnie stała, wynikało to z tego, że terminowe złożenie sprawozdania było i nadal jest ustawowym obowiązkiem każdego uprawnionego do rybactwa, prowadzącego działalność w publicznych śródlądowych wodach powierzchniowych płynących (tab. 1). Pomimo zmiennej liczby, najczęściej małych powierzchniowo podmiotów, składających kwestionariusze RRW-23, wystąpiły stosunkowo nieznaczne różnice w całkowitej powierzchni badanych obwodów rybackich, co wynika z faktu, że niemal wszystkie duże i średnie gospodarstwa rybackie i wszystkie okręgi Polskiego Związku Wędkarskiego systematycznie składały w IRS kwestionariusze statystyczne.