Polska akwakultura w 2022 roku na podstawie analizy kwestionariuszy statystycznych RRW-22. Część 2
Marek Trella1, Michał Dubrowski1, Leszek Myszkowski2
1Zakład Bioekonomiki Rybactwa, Instytut Rybactwa Śródlądowego im. Stanisława Sakowicza – PIB
2Zakład Rybactwa Stawowego, Instytut Rybactwa Śródlądowego im. Stanisława Sakowicza – PIB
Tekst został przygotowany na podstawie opracowania dr. inż. Leszka Myszkowskiego Produkcja rybacka prowadzona w stawach rybnych i innych urządzeniach służących do chowu lub hodowli w roku 2022 na podstawie analizy kwestionariuszy RRW-22. Badania ekonomiczne z zakresu rybactwa śródlądowego przewidziane w PBSSP 2022 (Program Badań Statystycznych Statystyki Publicznej).
W artykule w Komunikatach Rybackich 2024 (1) przedstawiono pierwszą część zbiorczych informacji zawartych w kwestionariuszach RRW-22. Omówiono podstawy prawne przeprowadzania tych badań, przebieg zbierania kwestionariuszy statystycznych, wielkość produkcji ryb, skorupiaków i ikry ryb przeznaczonej do spożycia, produkcję oraz sprzedaż materiału obsadowego i zarybieniowego, wartość ogólną produkcji akwakultury w 2022 r. oraz wielkość zatrudnienia w sektorze.
W niniejszym artykule przedstawione są pozostałe aspekty krajowej akwakultury w 2022 roku, opracowane na bazie badań statystycznych.
Obecnie Polska jest użytkownikiem największych powierzchni stawów ziemnych wśród krajów unijnych. Liczbę otrzymanych kwestionariuszy RRW-22 za 2022 rok oraz reprezentowanej w nich powierzchni ewidencyjnej stawów ziemnych w poszczególnych województwach prezentuje rys. 1.
Otrzymano informacje (wypełnione kwestionariusze RRW-22) od mniejszej liczby podmiotów, a dokładnie 1164, podczas gdy w zeszłym roku od 1269 podmiotów, co oznacza spadek ich liczby o 9,7 %. Tak jak w poprzednich opracowaniach, także w bieżącym roku dla oceny wiarygodności danych z RRW-22 na temat wielkości krajowej powierzchni stawowych wykorzystano informacje zaczerpnięte z Głównego Urzędu Geodezji i Kartografii. Według stanu na 1 stycznia 2022 roku, powierzchnia ewidencyjna stawów ziemnych (Wsr) w Polsce wynosiła 87322 ha, zwiększając się w ciągu roku o 676 ha (0,8%). Warto tu jednak dodać, że ten nieduży przyrost powierzchni stawowych w 11 rejestrach geodezyjnych nie był na ogół spowodowany budową nowych stawów, czy też obiektów, wynikał niemal wyłącznie z przeklasyfikowania gruntów rolnych. Według zestawień geodezyjnych, w 2022 roku w czterech województwach (lubuskie, podlaskie, pomorskie, śląskie) odnotowano zmniejszenie powierzchni stawowych, w pozostałych województwach odnotowano wzrost.
W 2022 roku badania statystyczne przy wykorzystaniu kwestionariusza RRW-22 obejmowały 64035 ha powierzchni ewidencyjnej stawów ziemnych (63297 ha w 2021 r.), co stanowiło 70,66% powierzchni krajowej wykazanej w zestawieniach GUGiK (tab. 1). Liczba nadesłanych w 2022 roku kwestionariuszy z gospodarstw karpiowych wyniosła 901 i ich liczba była o 113 kwestionariuszy niższa niż w 2021 roku. Powierzchnia ewidencyjna stawów ujawniona w kwestionariuszach RRW-22 była większa w porównaniu z poprzednim sezonem o 738 ha, prawie identyczny przyrost odnotowano w zestawieniach Głównego Geodety. W 2022 r. wzrost powierzchni stawowych wykazywanych w kwestionariuszach statystycznych sprawił, iż wskaźnik udziału powierzchni wynikającej z badań prowadzonych w IRS w powierzchniach geodezyjnych (GUGiK) lekko wzrósł w porównaniu z poprzednim sezonem, bo zaledwie o 0,99 pkt. procentowego. Wartość rozpatrywanego wskaźnika wahała się w poszczególnych województwach od 37,44% (pomorskie), do 121,98% (warmińsko-mazurskie). W tym ostatnim województwie „nadwyżka” 642 ha wynikać może z niewłaściwej klasyfikacji gruntów, co zdarzało się już w ubiegłych latach. Najniższe wskaźniki odnotowano w województwach z małą powierzchnią stawów typu karpiowego (pomorskie, podlaskie, zachodniopomorskie). W 2022 roku analizowano wyższą niż w poprzednim roku liczbę podmiotów raportujących chów i hodowlę karpia oraz bardzo zbliżony wskaźnik udziału badanych powierzchni stawowych w porównaniu do zestawień geodezyjnych, co dalszym ciągu gwarantuje wysoką jakość badań statystycznych dotyczących akwakultury niskointensywnej.