Wydawnictwa książkowe i inne

Stan rybactwa jeziorowego w Polsce w 1998 roku – red. A Wołos, Wyd. IRS, 1999, s. 42

I. WSTĘP

Niniejszy raport o stanie rybactwa jeziorowego jest w pewnym sensie kontynuacją rozważań, które zostały przez nas omówione i wydane przez Instytut Rybactwa Śródlądowego w formie książki p.t. „Znaczenie, stan i uwarunkowania rozwoju rybactwa jeziorowego w Polsce” (Leopold i inni 1998). Podsumowując cytowaną publikację zidentyfikowaliśmy najważniejsze problemy, które wymagają prowadzenia dalszych badań, a mianowicie:

• „oszacowanie rzeczywistej produkcji jeziorowej z uwzględnieniem odłowów wędkarskich oraz kłusowniczych;
  
• ocena, pod względem ilościowym i jakościowym obecnej bazy wylęgarniczo-podchowowej do produkcji materiału zarybieniowego oraz wskazanie koniecznych przedsięwzięć w tym zakresie;
  
• analiza potrzeb organizacyjnych i materialnych działań mających na celu przeciwdziałanie ekonomicznym i ekologicznym skutkom eutrofizacji i innym istotnym zakłóceniom ekosystemów jezior.”
  

Wobec tak sformułowanych postulatów badawczych, nasze oceny aktualnego stanu rybactwa (które tak jak w roku ubiegłym skupiają się na 4 wątkach: dynamice produkcji, sytuacji ekonomicznej, gospodarce zarybieniowej i związkach rybactwa z ochroną wód), poszerzyliśmy o wskazane „nowe” problemy, starając się w maksymalnie zwięzły sposób przedstawić uzyskane w 1999 roku wyniki szeroko zakrojonych badań.

Opracowanie powstało na bazie następujących materiałów i źródeł informacji:

• danych o produkcji rybackiej, zarybieniach i sytuacji ekonomicznej gospodarstw rybackich w latach 1995-1998 (za rok 1998 uzyskano dane z 60 gospodarstw użytkujących około 230 tys. ha jezior);
  
• 550 ankiet wędkarskich dotyczących wielkości i struktury odłowów uzyskanych w 1998 roku w jeziorach użytkowanych przez 6 gospodarstw rybackich;
  
• danych o produkcji materiału zarybieniowego w 1998 roku oraz o stanie bazy wylęgarniczo-podchowowej do produkcji tego materiału, uzyskanych z 59 gospodarstw rybackich;
  
• średnich cen ryb konsumpcyjnych z września 1999 roku oraz średnich cen materiału zarybieniowego w latach 1998-1999, uzyskanych na podstawie danych z 12 gospodarstw jeziorowych;
  
• 30-letnich danych o odłowach ryb i zarybieniach wybranych jeziorach znajdujących się w Zasobie i użytkowanych przez różne podmioty gospodarcze;
  
• raportów o stanie rybactwa jeziorowego przedstawianych na Konferencjach Rybackich Użytkowników Jezior w latach 1996-1999;
  
• wyników monitoringu jakości środowiska jezior Polski, publikowanych przez Państwową Inspekcję Ochrony Środowiska i Wojewódzkie Inspektoraty Ochrony Środowiska latach 90. (PIOŚ, WIOŚ Olsztyn, Suwałki, i Piła);
  
• wieloletniej działalności autorów opracowania na forum międzynarodowym, w tym licznych grupach roboczych Europejskiej Komisji Doradczej ds. Rybactwa Śródlądowego przy FAO (EIFAC/FAO).
  

Wyniki analiz przedstawione są zarówno w skali ogólnopolskiej, jak i w podziale na trzy podstawowe regiony jeziorowe: „Mazury”, „Pomorze” i „Wielkopolskę”. Zaznaczyć trzeba przy tym pewną umowność kwalifikacji poszczególnych gospodarstw do wyróżnionych regionów, którą przeprowadzono nie tylko w oparciu o kryteria geograficzne, ale także o podobieństwo systemów gospodarowania i stanu środowiska jezior. Do „Wielkopolski” zaliczono gospodarstwa leżące w sercu tego regionu, na Kujawach oraz Pojezierzu Lubuskim i Myśliborskim, do regionu „Mazury” gospodarstwa na wschód od Wisły i na północ od Narwi, zaś do „Pomorza” gospodarstwa na północ od linii Bydgoszcz – Ujście n. Notecią - Kalisz Pomorski – Pyrzyce – Szczecin.